معرفی سدر به جای کاج
معرفی سدر به جای کاج ، وقتی واژه سدر را در موتورهای جست و جو وارد میکنیم در معرفی سدر با مطالب زیر مواجه میشویم که کذب محض است مطالبی از قبیل:
سدر درختی از تیره مخروطیان است که شباهت زیادی به کاج دارد، ولی از کاج بسیار تنومندتر وبلندتر میشود و تا بیش از سه هزار سال عمر میکند.
شاخههای درخت سدر کشیده و دور از یگدیگر است. برگش مانند کاج سوزنی و میوه اش هم شبیه کاج است،چوب این درخت سفید و ضخیم ومحکم است و در برخی گونههای چوب، کمیسرخ رنگ میشود.
کاملاً روشن است که هنگام ظهور اسلام، سدر واقعی همان ارز (سدر) لبنان بوده اما هر دو نام سدر و ارز برای دیگر درختان اُرس و کُنار نیز به کار میرفته است.
چوب سدر، الواری مرغوب و درخشان، روشن و با دوام دارد و به علت داشتن رزینی به نام روغن سدر دارای بویی خوش است.به این دلایل بود که در دوران قبل از مسیح، معابد بزرگ با چوب سدر ساخته می شد و نیاز به دقت بسیار برای نظافت و شست و شوی چنین بناهایی نبود.
نقل شده که قصر باشکوه سلیمان از چوب این درخت شگفت انگیز ساخته شده بود و هشتاد هزار کارگر را برای بریدن و بردن چوب این درخت به اورشلیم به کار گرفته بودند.در دوران فراعنه نیز درختان جنگلهای سدر لبنان را بریدند و چوب آن را برای ساختن قصرها و معابدی که تا چندین قرن بعد باقی بود به مصر بردند.
بریدن درختان سدر در زمان حضرت عیسی(ع) به مرحله ای رسیده بود که این درخت بسیار کمیاب شده بود و در بعضی مناطق بریدن و نابودی آنها ممنوع و منفور بود.
متأسفانه برخی کارشناسان کشور معتقدند درخت سدری که در قرآن آمده نوعی کاج است و به اشتباه درخت کُنار، سدر معرفی شده است و سدر در ایران امکان رویش ندارد و فقط در لبنان میروید!
اما دلیل اینکه سدر همان کُنار است، یکی این است که:
غسل مرده مسلمان در تمام فقه مذاهب چهارگانه اهل سنت و نیز در مذهب زیدی وظاهری و شیعی واجب است میت مسلمان اگر محرم نبوده با سدر و کافور غسل داده شود.
مفهوم سدر به معنای پودرِ برگ درخت، برای شست و شو در فقه بسیار جایگاه دارد و در فقه شیعه واجب است همه مردگان با آب سدر شسته شوند، لذا اگر این سدر مشهور، همان سدرُ قرآنی و همان سدرِ معرفی شده در روایات نبود قطعا بین فقها بحث پیش می آمد پس از عدم بحث فقها در طول تاریخ و مفروغ عنه گرفتن شناسایی سدر معلوم میشود سدر همان درخت کُنار است.
روایات غسل مردگان و استحباب شستن سر و بدن با سدر و مباحث فقهی مربوط به آن بسیار زیاد است،
برای نمونه یک روایت را که از کف سدر بحث کرده نقل میکنیم:
از یکی از ائمه (ع) روایت شده است:
«إِذَا أَرَدْتَ غُسْلَ الْمَيِّتِ … اعْمِدْ إِلَى السِّدْرِ فَصَيِّرْهُ فِي طَسْتٍ وَ صُبَّ عَلَيْهِ الْمَاءَ وَ اضْرِبْهُ بِيَدِكَ حَتَّى تَرْتَفِعَ رَغْوَتُهُ … ثُمَّ اغْسِلْ رَأْسَهُ بِالرَّغْوَةِ وَ بَالِغْ فِي ذَلِكَ؛
هنگامی که خواستی میت را غسل بدهی … سدر را در طشتی بریز و روی آن آب بریز و آن را بهم بزن تا کف کند … سپس سرش را با آن بشوی.»
۱ . سدر از ۱۴۰۰ سال قبل به عنوان خود درخت سدر و نیز به عنوان برگ کوبیده سدر مشهور است
در زبن عربی نبِق به عنوان میوة درخت سدر و در فارسی کُنار به عنوان میوه سدر مشهور است و صدها فرهنگ لغت و کتاب حدیث سدر را به کُنار تفسیر کرده اند.
همواره در طول تاریخ فقهای لبنانی جزو بزرگترین عالمان شیعی بوده اند، اگر درخت سدر همان «أرز» و یا صنوبر از خانوده مخروطیان بود قطعا متوجه می شدند چون سدر در شست و شوی اموات به عنوان یکی از واجبات است.
۲ . در شست و شویِ مردگان در روایات از کف سدر یاد شده، آیا کوبیده برگِ درختانِ سوزنی برگ کف میکند؟
در تمام کتب سدر را درخت کُنار معرفی کرده آیا اینهمه عالم، فقیه، مفسر، لغتشناس، مورخ و طبیب در ۱۴۰۰ سال نادان بودند و سدر را نمیشناختند!؟
و در قرن بیستم تازه کشف شده که سدر قرآنی و روایی کاج لبنان است کتابی مستقل در باره معرفی «سدر» و خواص آن نوشتهایم ان شاء… بزودی از چاپ خارج خواهد شد.درخت کُنار / درخت نبق /درخت سدر در تمام متون عربی و فارسی سدر نام برگ کوبیده درخت سدر است و نیز نام خود درخت سدر است و در عربی نبق و در فارسی کُنار میوه درخت سدر است.
پس اگر فارسی زبان بگوید درخت «کُنار» یا عرب زبان بگوید درخت «نبق»، منظورش میوه درخت سدر است و نیز اگر هردو بگویند درخت «سدر» بازهم صحیح است پس درخت سدر/ کُنار گاهی با برگش معرفی می شود و گاهی با میوه اش.
۴-۵-۴- اهمیت سدر در طراحی فضای سبز
۴-۵-۴-۱- سایه فراوان سدر و کاهش گرمایش کره زمین
خداوند متعال در سوره دهر، آیه ۱۴ میفرماید: {ودانیة علیهم ظلالها و ذللت قطوفها تذلیلاً}؛ و سایه ها به آنان نزدیک است، و میوههایش«برای چیدنرام.»درختان بهشتی سایههای فراوانی دارند که نتیجه انبوهی درختان است و شاخهها یشاننیز آن چنان پایین و در دسترس میباشند که میوههای آنها به سهولت قابل چیدن واستفاده است.یکی از آنها درخت سدر است که به شکل دنیایی نیز همین را نشان میدهد.