نخل بهترین مال است
نظر رسول خدا صلی الله علیه و آله در باره بهترین اموال چیست؟:
«سُئِلَ النَّبِيُّ صلی الله علیه و آله أَيُّ الْمَالِ خَيْرٌ قَالَ الزَّرْعُ زَرَعَهُ صَاحِبُهُ وَ أَصْلَحَهُ وَ أَدَّى حَقَّهُ يَوْمَ حَصَادِهِ قَالَ فَأَيُّ الْمَالِ بَعْدَ الزَّرْعِ خَيْرٌ قَالَ رَجُلٌ فِي غَنَمٍ لَهُ قَدْ تَبِعَ بِهَا مَوَاضِعَ الْقَطْرِ يُقِيمُ الصَّلَاةَ وَ يُؤْتِي الزَّكَاةَ قَالَ فَأَيُّ الْمَالِ بَعْدَ الْغَنَمِ خَيْرٌ قَالَ الْبَقَرُ تَغْدُو بِخَيْرٍ وَ تَرُوحُ بِخَيْرٍ قَالَ فَأَيُّ الْمَالِ بَعْدَ الْبَقَرِ خَيْرٌ قَالَ الرَّاسِيَاتُ فِي الْوَحَلِ وَ الْمُطْعِمَاتُ فِي الْمَحْلِ[۱] نِعْمَ الشَّيْءُ النَّخْلُ مَنْ بَاعَهُ فَإِنَّمَا ثَمَنُهُ بِمَنْزِلَةِ رَمَادٍ عَلَى رَأْسِ شَاهِقٍ اشْتَدَّتْ بِهِ الرِّيحُ فِي يَوْمٍ عَاصِفٍ إِلَّا أَنْ يُخْلِفَ مَكَانَهَا قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَأَيُّ الْمَالِ بَعْدَ النَّخْلِ خَيْرٌ قَالَ فَسَكَتَ قَالَ فَقَامَ إِلَيْهِ رَجُلٌ فَقَالَ لَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَأَيْنَ الْإِبِلُ قَالَ فِيهِ الشَّقَاءُ وَ الْجَفَاءُ وَ الْعَنَاء»[۲]؛
كدام مال بهتر است؟ فرمود: زراعتى كه صاحبش آن را كشت نموده و پرورش داده و هنگام درو حقّ آن را پرداخته باشد. پرسيدند: اى رسول خدا صلی الله علیه و آله پس كدام مال بعد از زراعت كردن بهتر است؟ فرمود: مردى كه گوسفند دارد و براى سيراب كردنشان در پى آنها راهى محلها و گودال‌هايى كه در آنها آب باران جمع شده، مى گردد و نماز مى خواند و زكات مى دهد. پرسيدند: اى رسول خدا كدام مال پس از گوسفند بهتر است؟ فرمود: گاو، كه بامداد و شام‌گاه به خوبى شير مى دهد. پرسيدند: اى رسول خدا پس از گاو، چه چيزى بهتر است؟ فرمود: آن درخت‌هاى بلندى كه در گل و لاى ريشه دارند، و خوراك روزهاى قحط را فراهم مىسازند.چه خوب چيزى است درخت خرما هر كس آن را بفروشد بهايش چون خاكستر سر قلّه كوه است كه در روز توفانى، باد سختى بر آن بوزد و آن را پراكنده سازد مگر آن كه به بهاى آن، نخلستان ديگرى بخرد.
نخل در گفتار و سیره معصومین علیهم السلام
نخل و خرما در روایات شیعه و سنی بیش از هزار مورد ذکر شده است به چند مورد اشاره می شود:
[۱] ( ۱) قوله:« تغد و بخير و تروح بخير» أي ينتفع بما يحلب عليه من لبنه غدوا و رواحا مع خفة المئونة. و الراسيات في الوحل هي النخلات التي تنبت عروقها في الأرض و هي تثمر مع قلة المطر أيضا بخلاف الزروع و بعض الاشجار. و قال الجوهريّ: رسى الشيء يرسو ثبت و جبال راسيات. و قال الفيروزآبادي: المحل: الشدة و الجدب و انقطاع المطر.( آت)
[۲]– محمد على كوشا، چهل حديث، (چاپ، اول، نهاوندى، قم ۱۳۷۴ش) ص۵۴٫
