آلودگی هوا و ایجاد بحران خطرناک ریز گردها ، قرآن کریم علت به وجود آمدن فساد در زمین را خود انسان‌ها میداند و می فرماید: {ظَهَرَ الْفَسادُ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِما كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ لِيُذيقَهُمْ بَعْضَ الَّذي عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ}؛
فساد، در خشكى و دريا به خاطر كارهايى كه مردم انجام داده اند آشكار شده است خدا مىخواهد نتيجه بعضى از اعمالشان را به آنان بچشاند، شايد به سوى حق بازگردند.
به خاطر کارهای مردم در خشکی و دریاها فساد پدیدار شده است.زندگی خوب، هواي پاك و تميز، آب گوارا، زمين حاصل خيز و قابل كشت و زرع حق مردم است.
حضرت امام صادق(ع)فرمود:
«لَا تَطِيبُ السُّكْنَى إِلَّا بِثَلَاثٍ الْهَوَاءِ الطَّيِّبِ وَ الْمَاءِ الْغَزِيرِ الْعَذْبِ وَ الْأَرْضِ الْخَوَّارَةِ؛
زندگي بدون داشتن سه عامل اصلي حيات، گوارا نيست؛ هواي پاك و تميز، آب فراوان، زمين حاصل‌خيز و قابل كشت و زرع.»
بنابراين، از منظر ديني، اصل هوا، آب و زمين حاصل‌خيز، امانت‌های الهي براي حيات انسان و موجودات زنده است.
وظيفة همگان، حفظ و نگهداري اين سرمايه‌هاي حياتي است؛ بايد از آلوده كردن آنها بپرهيزيم و در تصفية آب سالم و هواي پاك به هر شكلي كه ممكن است بكوشيم.
همچنين لازم است با شناسايي عواملي كه حاصل‌خيزي زمين را هدف قرار ميدهند و نيز با آموزش لازم جهت استفادة صحيح از زمين‌هاي حاصل خيز و سفره‌‌هاي زيرزميني آب، از اين نعمت‌هاي الهي استفادة بهينه انجام دهیم و براي احيا، تسطيح، كويرزدايي وزمين گام برداريم.
انسان حق ندارد آب و هوا و خاک را آلوده کند و به محیط زیست صدمه بزند. اما در قرون اخیر ظلم بشر به حدی رسیده است که نه تنها آب و خاک و هوا در امان نبوده بلکه چه بسیار جاندارانی که بر اثر آلودگی آب و خاک و هوا جان میدهند.ریخته شدن نفت در دریاها و آنچه مرتبط با آن است خود از بزرگترین عوامل آلوده کننده آب هاست.
۴ -۱- آلودگی هوا و ایجاد بحران خطرناک ریز گردها
در طول تاریخ، هیچ گاه هوای آلوده، بشریت و موجودات زنده را زجر نداده است و همواره هوای پاک و بدون دود و آلودگی وارد ریه انسان و جانداران می شد. اما دست بشر در سال‌های اخیر باعث شده که حتی در کوه‌ها و جنگل‌ها و روستاها هم هوا به شدت آلوده شود و جهنمی دنیایی به وجود آورد.
قرآن هوای جهنمّ را آلوده توصیف میکند و میفرماید: اصحاب شمال در سایه ای از دود در جهنم اند:
{وَ أَصحَابُ الشِّمَالِ مَا أَصحَابُ الشِّمَالِ } ؛ و ياران چپ كدامند ياران چپ؟ { فىِ سَمُومٍ وَ حَمِيمٍ }؛ در [ميان] باد گرم و آب داغ{وَ ظِلٍ مِّن يحَمُوم }؛ و سايهاى از دود تار{لَّا بَارِدٍ وَ لَا كَرِيمٍ }؛ نه خنك و نه خوش.
میگویند درختان و گیاهان بی ثمر برای رفع آلودگی شهرها کاشته میشوند، در حالی که بسیاری از درختان و گیاهان بی ثمر نه تنها در رفع آلودگی هوای شهرها تاثیر چندانی ندارند، بلکه خود، عامل آلوده کردن هوا هستند.
بر پایه سیاست‌های غلط در داخل ایران و عراق، باغ‌ها، مراتع و جنگل‌های طبیعی به تدریج از بین میروند و در شهرها و حاشیه شهرها به وفور چمن، کاج، اوکالیپتوس، کنوکارپوس، چنار، نارون و اقاقیا کاشته می شود.
در عراق هم مانند ایران در استان‌های جنوبی و شرقی درختان کاج و چنار و اوکالیپتوس و کنوکارپوس به وفور کشت می شوند. طبق تحقیقات گسترده ای که انجام داده ایم علت ریزگرد‌ها از بین رفتن گونه‌های باثمر و کاشت گونه‌های بی ثمر است و اکنون تنها راه علاج آن، کاشت نخل و سایر درختان میوه و گیاهان باثمر است.
وارداتی بودن درختان و گیاهان باعث می شود گونه‌های درختی و منحصر به فرد کشورمان فراموش و حتی منقرض شدن. چه بسیار درختان میوه منحصر به فردی در باغهای شهرها وجود داشتند که اینک یا به طور کامل منقرض شده‌اند یا بسیار اندکند در صورت کاشت درختان و گیاهان باثمر در فضاهای شهری میتوان از نابودی این درختان جلوگیری کرد.
